Competentie Visie ontwikkelen
Serie Competentieontwikkeling
“Visie klinkt zo hoogdravend en je moet het hebben, schijnt het … Ik weet wel wat ik morgen wil doen, maar overmorgen is alweer best ver weg… Ik vind het best lastig om een visie te ontwikkelen… Hoe pak ik dat aan?”
Visie
Marc Rutte betwijfelde het nut van een visie in 2013 met de uitspraak: ‘Visie is als de olifant die het uitzicht belemmert’. Geen vergezichten, maar bestaande zekerheden loslaten en ons openstellen voor veranderingen, dat was toen zijn insteek. En in zoverre misschien ook wel logisch: je kunt je visie niet realiseren als je op de weg er naar toe niet bereid bent af en toe een andere route te nemen of te accepteren dat soms een stap terugdoen nodig is om twee stappen vooruit te komen. Maar zeg je hiermee dat het ontwikkelen van een visie niet nodig is? Nee, natuurlijk niet. En ook Rutte bedoelde dat (zeer waarschijnlijk) niet. Benadrukken dat het zowel gaat om de stip aan de horizon als de route er naar toe, dat is de kern. Maar wat doe je dan als een visie ontwikkelt?
Uit wat voor gedragingen blijkt dat? Ter illustratie een aantal gedragsvoorbeelden:
- Kijkt vooruit en bepaalt een koers.
- Maakt zich los van de hier-en-nu-problematiek en geeft de grote lijnen in een ontwikkeling aan.
- Neemt de huidige situatie en economische en maatschappelijke trends in ogenschouw bij het ontwikkelen van een visie.
- Komt met ideeën en voorstellen die een ‘looptijd’ van meerdere jaren hebben.
- Vertaalt de toekomstige ontwikkelingen en de gewenste koers in een visie.
- Weet anderen te prikkelen en uit te dagen door een aansprekende visie neer te zetten.
“Ik wil deze competentie ontwikkelen”
Ontwikkelbaarheid
Deze competentie is voor een belangrijk deel in de intelligentie verankerd. Visie vraagt om een zekere mentale veerkracht om informatie in het licht van toekomstige ontwikkelingen te kunnen interpreteren. Inzicht in het speelveld draagt bij aan visieontwikkeling. Dit aspect is ontwikkelbaar.
Ontwikkeltips
- Sta eens stil bij de visie van jezelf, het team of de organisatie, door de volgende vragen te beantwoorden:
- Welke mensen, relaties, groeperingen, hebben baat bij deze visie en op welke manier?
- Wie ben je (gebruik een metafoor, beeld of rol) dat je deze visie hebt? Wat zegt het over jezelf?
- Waarom is het belangrijk dat je deze visie hebt?
- Welke overtuigingen heb je daarover?
- Welke vermogens heb je om deze visie te verwerkelijken?
- Welk concreet gedrag laat je zien dat deze visie ondersteunt?
- In welke situaties moet jouw visie met name naar voren komen?
- Werk een toekomstvisie uit voor de organisatie/afdeling door een beeld te vormen van de organisatie/afdeling over vijf jaar. Beschrijf dit zo gedetailleerd mogelijk: activiteiten, processen, mensen, structuren, cultuur? Laat je niet beperken door meteen op realisme en haalbaarheid te letten. Stem jouw bevindingen af met je leidinggevende. Is deze het met je eens?
- Volg vakliteratuur, gericht op toekomstige ontwikkelingen en bezoek congressen waarin nieuwe ontwikkelingen worden gepresenteerd.
Boeksuggesties
Uitwerken van een inspirerende visie – Verandermanagementbox deel 7- Filip Vandendriessche
Metaforio – instrument voor visieontwikkeling (Spel) – Carl Goedegebuur
Creatieregie: Visie en verbinding bij verandering – Robert Coppenhagen
Wijzer in de toekomst – Scenarioplanning – Werken met toekomstscenario’s – Jan Nekkers
De commerciële revolutie – Van een lineair naar een exponentieel groeimodel – Wessel Berkman
Ter attentie van jouw leidinggevende
Beste leidinggevende, je helpt jouw medewerker door:
- Bespreek in een teamoverleg wat de ontwikkelingen voor de organisatie (kunnen) gaan betekenen en vertaal de consequenties daarvan naar de eigen afdeling.
- Stuur aankondigingen van congressen die over de verschillende ontwikkelingen gaan door naar de medewerker.
- Vertaal een abstracte bedrijfsvisie naar concrete acties voor de medewerker. Geef er een presentatie over in het team.
HR | Interim | Manager | Consultant | Trainer | 